De hele discussie in de nasleep van de commissie media deze week doet vermoeden dat omroepen en distributeurs in een andere wereld leven. Nochtans zijn beiden het eens over het grootste deel van de opgesomde argumenten.
Het model dat in 2005 werd uitgetekend onder leiding van toenmalig Vlaams Minister van media Dirk Vanmechelen is ook vandaag nog de juiste visie. Een goede samenwerking tussen omroepen en distributeurs biedt de beste garantie om het medialandschap lokaal te verankeren. Voor zover ik weet zijn zowel distributeurs als omroepen daar nog steeds van overtuigd. Het probleem zit echter niet in de visie. Het probleem zit in de uitvoering.
Digitale Televisie, zoals het in 2005 op tafel lag, beloofde nieuwe inkomsten voor distributeurs en omroepen. Het geloof was groot. Dat bleek ondermeer uit het feit dat de toenmalige gedelegeerd bestuurder van de VRT grote omzetten voor TV op aanvraag liet intekenen in de beheersovereenkomst.
En als de taart groter wordt is het feest. Het is nooit moeilijk om een extra stuk taart te verdelen. Vandaag stellen we echter vast dat de taart niet groter is. Er is geen extra stuk te verdelen. Toch niet op het eerste gezicht.
De kosten voor de uitrol van digitale televisie bleken een stuk hoger dan initieel ingeschat. Toch hebben de distributeurs digitale televisie gelanceerd zonder meerprijs te vragen aan de consument. En daar waren goede redenen voor.
Flexview, de dienst bovenop de Digicorder, zou betalend worden. De inkomsten uit deze dienst zouden het verlies aan reclame inkomsten bij de commerciële zenders te compenseren. Maar de beloofde compensatie is er nooit gekomen. De distributeurs hebben Flexview namelijk gratis aangeboden. En daar waren goede redenen voor.
Ook TV op aanvraag heeft de verwachtingen nooit ingelost. En net deze dienst vormde het hart van het distributiemodel rond digitale televisie.
Dat hart is vandaag ziek.
Omroepen en distributeurs kunnen elkaar de zwarte piet doorschuiven, maar ze zijn beide onschuldig. Ze hadden het allebei graag anders gezien. Uiteindelijk is het de consument die het model onderuit gehaald heeft. Het is de consument die niet extra wilde betalen voor een digitaal abonnement. Het is de consument die niet bereid was om te betalen voor het gebruik van de Digicorder. En het is de consument die niet voluit koos voor TV op aanvraag.
Wat het partnership extra moeilijk maakt is dat distributeurs dit verlies kunnen compenseren in de bundel. Zowel Belgacom als Telenet hebben hun marktaandeel in de voorbije jaren zien stijgen. Zowel Belgacom als Telenet hebben de omzet per aangesloten klant zien stijgen. Zowel voor Belgacom en Telenet is de taart groter geworden. Digitale televisie heeft hierbij een belangrijke rol gespeeld. Dit ontkennen zou intellectueel oneerlijk zijn. De omroepen beschikken echter niet over dat vangnet. Bovendien lopen de omroepen bijkomende risico’s. De kosten om goede lokale content te maken blijven stijgen terwijl de inkomsten onder druk staan.
Maar wat als iedereen nu eens gewoon toegeeft dat het business model achter digitale televisie gefaald heeft? Waarom is het zo lastig om de angel in de voet te benoemen. En laat ons vooral ophouden met aan elkaar uit te leggen hoe creatief de ander wel kan zijn binnen zijn of haar domein. Er zitten hele creatieve mensen aan beide oevers.
Eens de loutering achter de rug is kunnen omroepen en distributeurs samen nadenken over de toekomst. Over een nieuw distributiemodel. Over tweede scherm, over licht uitgesteld kijken, over mobiele televisie, over hoe er geld kan verdiend worden door alle partijen.
Misschien is de tijd er wel rijp voor.
Een andere kijk. 